FLAGI Międzynarodowego Kodu Sygnałowego MKS / International Code of Signal Flags

Dla laików to tylko kolorowe chorągiewki powiewające na jachtach, ale dla żeglarzy to ważny system przekazywania informacji. Międzynarodowy Kod Sygnałowy to jednak znacznie więcej niż tylko flagi.

Międzynarodowy Kod Sygnałowy – International Code of Signals to sposób komunikacji stosowany w żegludze, który pozwala na przekazywanie konkretnych informacji na całym świecie, bez względu na różnice językowe. Odbywa się to za pomocą kodów, które można przekazywać przy użyciu flag, flag ręcznych lub ruchu ramionami, alfabetu Morse’a poprzez znaki świetlne i dźwiękowe oraz za pomocą bezpośredniej komunikacji przez megafony i radiotelefony. Dzięki MKS można przekazać zarówno prostą informację, np. że jednostka potrzebuje pomocy lekarskiej, jak i dokładnie poinformować, o objawach chorego załoganta.

Jak powstał Międzynarodowy Kod Sygnałowy?

Choć Międzynarodowy Kod Sygnałowy obowiązuje od 1969 roku, to komunikowanie za pomocą kodów jest znacznie starsze. Wywodzi się on prawdopodobnie z floty angielskiej, gdzie już w XVI wieku proste komendy ze statku admiralskiego były przekazywane za pomocą flag. Później system ten był rozwijany, a w drugiej połowie XVII wieku został uporządkowany i ujednolicony, choć dalej był jednostronny – komunikaty nadawał tylko okręt dowódcy. Ukazały się wtedy m.in. „Instrukcje dla lepszego rozkazywania flotą Jego Wysokości w żeglarstwie” („Instructions for the better Ordering of His Majesties Fleet in Sayling”).

Podwaliny pod Międzynarodowy Kod Sygnałowy położył kapitan Fryderyk Marryat, który w 1817 roku stworzył kod sygnałowy dla statków handlowych. Składał się on z siedemnastu flag, dzięki którym można było przekazywać rozbudowane komunikaty, jak na przykład podanie portu macierzystego. Kod Marryata okazał się wielkim sukcesem i był stosowany przez następne dekady. Kolejnym krokiem był opracowany przez Brytyjskie Ministerstwo Handlu i opublikowany w 1857 roku Commercial Code of Signals, w którym część flag odpowiadała literom, co zwiększało możliwość przekazywania informacji.

Po I wojnie światowej poprawiony Commercial Code of Signals został oficjalnie uznany przez społeczność międzynarodową na Międzynarodowej Konferencji Radiotelegraficznej w Madrycie w 1932 roku. Po II wojnie światowej kod został objęty kuratelą Międzynarodowej Morskiej Organizacji Doradczej, która opracowała Międzynarodowy Kod Sygnałowy. Został on przyjęty w 1965 roku, a cztery lata później wszedł w życie.

Jak stosować Międzynarodowy Kod Sygnałowy?

Podstawą komunikacji w MKS są kody, czyli informacje przedstawiane w formie krótkich zbitek podstawowych liter alfabetu łacińskiego i cyfr. Dzielą się na sygnały jednoliterowe – dla bardzo pilnych lub często używanych wiadomości, dwuliterowe oraz trzyliterowe zaczynające się na literę M – są to tzw. sygnały medyczne.
Przykładowe znaczenia
Przekazana sygnałem Morse’a lub odpowiednią flagą litera
„O” oznacza człowieka za burtą,
zbitka „IN” to wiadomość „potrzebuję nurka” (a wariant „IN 1” – „potrzebuję nurka dla oczyszczenia śruby”), a
„MFL” – „pacjent ma głęboką ranę”.
"A" - Mam nurka pod wodą
"B" - Mam ładunek niebezpieczny na burcie
"H" - Mam pilota na burcie
Oczywiście kodów jest dużo, stąd do odczytania tych bardziej skomplikowanych niezbędne jest posiadanie na pokładzie tablic kodów.

Komplet flag wykorzystywany w Międzynarodowym Kodzie Sygnałowym (MKS) składa się z 26 flag literowych, 10 flag cyfrowych, 3 flag zastępczych i jednej flagi oznaczającej „odpowiedź”. Flagi literowe nie tylko są odpowiednikami, jak sama nazwa wskazuje, liter, ale przekazują również najważniejsze i najczęstsze wiadomości. Flaga „A” (fonetycznie nazywana „Alfa”) informuje, że jednostka ma nurka pod wodą, trzymajcie się z dala i idźcie powoli, „B” („Bravo”) – należy odczytywać „ładuję albo wyładowuję, albo mam na statku ładunki niebezpieczne”.

Żeby przekazać informację konkretnej jednostce należy wciągnąć flagi „YP” – oznaczające „pragnę nawiązać łączność ze statkiem” oraz przeliterować odpowiednimi flagami jego nazwę. Statek, do którego skierowana jest wiadomość, musi podnieść flagę „odpowiedź” do połowy po zobaczeniu sygnału, a do szczytu po jego zrozumieniu. Kiedy statek nadający opuści swój kod, flagę „odpowiedź” należy opuścić do połowy. Wtedy można też nadać swoją odpowiedź.

Czy Międzynarodowy Kod Sygnałowy jest wciąż używany?

Choć system komunikacji za pomocą flag wydaje się w XXI wieku przeżytkiem, to wciąż jest on wykorzystywany. Stosowany jest na co dzień w profesjonalnej Żegludze Handlowej i Marynarce Wojennej.
 Flagi Międzynarodowego Kodu Sygnałowego wykorzystywane są także podczas regat, gdzie przypisano im trochę inne znaczenia, np. czas do startu wyścigu. Flagi MKS wykorzystywane są także w gali flagowej, gali banderowej, czyli ceremoniale dekoracji statków i okrętów podczas uroczystości państwowych, klubowych czy podczas wizyt w obcych portach.

 

W użyciu są dwie nazwy dla gali: gala flagowa oraz gala banderowa. Oba pojęcia określają ten sam ceremoniał, z tym że "gala banderowa" używana jest częściej w odniesieniu do okrętów wojennych, a "gala flagowa" częściej w odniesieniu do pozostałych statków.

Kolejność flag MKS

Flagi MKS użyte do dekoracji spięte są ze sobą w określonej kolejności:

• wersja pierwsza (zapewniająca równomierne rozłożenie barw, występuje w źródłach anglojęzycznych):

          AB2, UJ1, KE3, GH6, IV5, FL4, DM7, PO trzecia zastępcza, RN pierwsza zastępcza, ST0(zero), CX9, WQ8, ZY druga zastępcza.

• wersja druga (występuje w źródłach polskich: podręcznikach żeglarskich, Regulaminie Służby Okrętowej Marynarki Wojennej RP):

          AB1, CD2, EF3, GH4, IJ5, KL6, MN7, OP8, QR9, ST0(zero), UW pierwsza zastępcza, VX druga zastępcza, YZ trzecia zastępcza.

Jeśli potrzeba, można zwiększyć odległość pomiędzy flagami kodu poprzez łączenie flag nie bezpośrednio, ale stosując pomiędzy nimi dodatkowe linki przedłużające odpowiedniej długości. Czasem też używa się więcej niż jednego kompletu flag. Jeśli wszystkie flagi nie mieszczą się - należy zrezygnować z ostatnich.

Wielka gala banderowa

Podnoszą ją statki stojące w portach, bądź na kotwicy. Wymaga ona podniesienia łańcucha flag MKS, przebiegającego od dziobu do rufy przez topy wszystkich masztów, przy czym końce spiętych w łańcuch flaglinek zanurzone są w wodzie (przed dziobem i za rufą), co symbolizować ma opasanie całej kuli ziemskiej, wraz ze statkiem. Pod dziobem (bukszprytem – jeśli jest) umieszcza się flagę "kodu i odpowiedzi". Ponadto na topach wszystkich masztów, ponad flagami kodu, podnosi się bandery państwowe. Ponadto na okrętach na dziobie podnosi się proporzec.

Mała gala banderowa

Podnoszą ją statki płynące na silniku. Istnieją dwie, wykluczające się wersje dotyczące wyglądu tej gali.

• Jedna - mówi że składają się na nią jedynie bandery ponad topami masztów (bez flag MKS!).

• Według wersji drugiej prócz bander ponad masztami występuje łańcuch flag MKS - przebiegający od prawej burty, przez top głównego masztu do lewej burty.
  
  
  
  W naszej ofercie posiadamy zarówno profesjonalne flagi MKS jak i jachtowe czy dekoracyjne.
  Poniżej link do oferty z flagami
  Flagi MKS
   

źródła
[zeglarski.info]
[Wikipedia]